هویتگذاری یا احراز هویت (Identification) فرآیندی است که در آن هویت یک فرد یا یک دستگاه به منظور دسترسی به یک سیستم یا خدمات، تأیید میشود. این فرآیند در دنیای دیجیتال و فیزیکی از اهمیت بالایی برخوردار است و به منظور حفظ امنیت، جلوگیری از تقلب و دسترسی غیرمجاز انجام میشود.
این روش بر اساس اطلاعاتی است که فقط کاربر باید از آن آگاه باشد.
مثالها:
• رمز عبور (Password)
• پین کد (PIN code)
• سوالات امنیتی (Security questions)
این روش ساده و رایج است، اما در برابر حملات فیشینگ و حدس زدن رمز عبور، آسیبپذیر است.
این روش بر اساس چیزی است که کاربر در اختیار دارد.
مثالها:
• کارت شناسایی (ID card)
• سیمکارت (SIM card)
• توکن امنیتی (Security token)
• گواهینامه دیجیتال (Digital certificate)
این روش امنیت بیشتری نسبت به روش مبتنی بر دانش دارد، اما در صورت گم شدن یا دزدیده شدن دارایی، مشکلساز میشود.
این روش بر اساس ویژگیهای فیزیکی یا رفتاری منحصر به فرد کاربر است.
مثالها:
• اثر انگشت (Fingerprint)
• تشخیص چهره (Facial recognition)
• اسکن عنبیه (Iris scan)
• تشخیص صدا (Voice recognition)
این روش امنیت بسیار بالایی دارد، زیرا ویژگیهای بیومتریک به سختی قابل جعل هستند. با این حال، ممکن است در برخی موارد دقت کافی را نداشته باشد.
این روش ترکیبی از دو روش هویتگذاری است که امنیت بالاتری را فراهم میکند.
مثال:
• وارد کردن رمز عبور و سپس دریافت یک کد تأیید از طریق پیامک.
• ترکیب رمز عبور با اثر انگشت.
این روش به طور قابل توجهی امنیت را افزایش میدهد، زیرا حتی اگر یکی از عوامل شناسایی لو رود، عامل دیگر همچنان از دسترسی غیرمجاز جلوگیری میکند.
این روش از ترکیب دو یا چند روش هویتگذاری برای افزایش امنیت استفاده میکند.
این روش سطح امنیت بسیار بالایی دارد و برای سیستمهای حساس مانند بانکداری آنلاین و خدمات دولتی استفاده میشود.
انتخاب روش مناسب هویتگذاری، به سطح امنیت مورد نیاز و همچنین سهولت استفاده بستگی دارد.
• دسترسی به حسابهای کاربری:
برای ورود به ایمیل، شبکههای اجتماعی، بانکداری آنلاین و سایر خدمات دیجیتال.
• دسترسی به ساختمانها و مناطق امن:
برای ورود به ادارات، سازمانها، مراکز داده و سایر مکانهای محدود.
• انجام تراکنشهای مالی:
برای پرداختهای آنلاین، برداشت وجه از دستگاههای خودپرداز و سایر تراکنشهای مالی.
• دسترسی به خدمات دولتی:
برای دریافت خدمات آنلاین دولتی، مانند ثبت نام، پرداخت مالیات و دریافت گواهینامه.
• احراز هویت سیم کارت:
برای اطمینان از مالکیت صحیح سیم کارت و جلوگیری از سو استفاده های احتمالی.
• افزایش امنیت:
جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات و منابع حساس.
• کاهش تقلب:
جلوگیری از انجام تراکنشهای جعلی و سوء استفاده از هویت افراد.
• حفظ حریم خصوصی:
جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات شخصی کاربران.
• ایجاد اعتماد:
اطمینان از اینکه کاربران همان کسانی هستند که ادعا میکنند.
با توجه به افزایش روزافزون استفاده از خدمات دیجیتال، هویتگذاری به یک موضوع حیاتی تبدیل شده است.